24 Nisan, Çarşamba - 2024

Gösterilecek bir içerik yok

Hîs

Cemîl Oguz
Cemîl Oguz
Cemîl Oguz serra 1975î de dewa Zengê ya qezaya Lice ya Amedî de ame dinya. Mîyanê 1998-2003an de rojnameyê Azadîya Welatî de karê rojnamegerîye, edîtorîye û redaktorîye kerd. Heta nika zaf kovar, rojname û malperan de nuşteyê ci vecîyayî. Azadîya Welat, ANF, Tîroj û Dîwar de kar kerd. 21ê nîsana 2005î ra nat edîtorîya diyarname.com keno. Roja ke rojnameyê Xwebûnî dest pê weşaneyî kerd ra nat quncik nuseno. Xeylê kitabî nuştî û belgefîlmî amade kerdî.

Mesela ma vajê kirmanckî (zazakî) mirena. Yew eşkeno ewja ra vengê xo berz bikero:

-Wa bimiro, mi rê çi?!

Mesela heme ene wa. Mi rê çi?

Dinya de bi hezaran, se hezaran merdimî veyşan û teyşanê. Yew eşkeno ewja ra veng bido:

-Mi rê çi?

Bi mîlyonan tûtê kurdan estê û ê tûtî serê erdê xo de nêşkenê bi ziwanê xo derse bivînê, nêşkenê mekteban de bi ziwanê xo biwanê û binisunê. Wexto ke ti eney biyarê ziwan, mimkûn û henî goş nêdê to, henî reyna vajê:

-Mi rê çi?

Erê, heme mesela tiya de qedêna: Mi rê çi?

A rast mesela zehf zelal a: Ene mesela meselaya hîskerdişî ya. Jo hîs nekero merdim nêşkeno bi zor vajo fermo hîs bike. Merdim bi zor nêşkeno verê merdiman biaçarno.

Mesela ti qet ziwanê xo hîs nêkenê, ti vanê “Ziwan amûrê dayiş û girewtişîyo, ez wazena bi îngilîzî bidî û bigîrî” û ti ana dewam kenê. A çaxî hendî ziwanê to meydan ra wedarêno û ziwanê îngilîzî kuno şûney ê.

Wexto ke ti ziwanê xo hîs nêkerê ti te ra hes zî nêkenê. Ti zor nêdanê xo ke ê raver berê, bi ê binusnê, biwanê û xeberî bidê. Ti hîs nêkerê ti bi ê tûtanê xo dir nêdanê û nêgînê, ti ziwan nêmojnenê ro înan. Heta enka to ew ziwan zanawo la to nêşixulnawo, la tutê to go nêzanê zî. Çimkî to nênawito înan.

Ha, ger ti ziwanê xo hîs bikerê, açaxî çi hewce bikero ti kenê. Ti kede zî danê, roj û şewan zî qeybî ê xerc kenê.

Verî heme çî, ma mecbûrê ziwanê xo hîs bikerê çimkî ew ziwanê ma wo. Ay diyinan çi rê ma ziwanê xo vinîkerê? Çirê ma nêwazin tûtê ma zî pê bimûsê? Ma tûtê ma netenî ziwanêk, di ziwanan, bi hîrê-çar ziwanan bizanê go çi înan ra kemî bibo? Bela eks înan rê zî muhîm o ke çende ziwanan bizanê.

Hîs, erê gere ma hîs bikerê. Kirmanckî, kurmancî, soranî û zaravayê bînî, heme ê ma yê. Yê ke enî zaravayan bikişê zî ma yê, ê ke eniyan raver berê zî ma yê.

Di heme çî de hîskerdin muhîm o. Merdimê ma hepsan de yê, şarê ma feqîr o, dîrokey ma xerepnenê… Qeybî enî heme çiyan hîskerdin muhîm o. Ti hîs bikerê yew reye vernî to de wa, ti hîs nêkerê reyeke bîne vernî to de wa…

Axir hîs, hîskerdin muhîm o. De kamî hîs kerd, kamî nêkerd… Bi zor nêbeno… Ma hîs bikerê zî nêkerê zî dinya dewrê xo de geyrena…

Hîs

Cemîl Oguz
Cemîl Oguz
Cemîl Oguz serra 1975î de dewa Zengê ya qezaya Lice ya Amedî de ame dinya. Mîyanê 1998-2003an de rojnameyê Azadîya Welatî de karê rojnamegerîye, edîtorîye û redaktorîye kerd. Heta nika zaf kovar, rojname û malperan de nuşteyê ci vecîyayî. Azadîya Welat, ANF, Tîroj û Dîwar de kar kerd. 21ê nîsana 2005î ra nat edîtorîya diyarname.com keno. Roja ke rojnameyê Xwebûnî dest pê weşaneyî kerd ra nat quncik nuseno. Xeylê kitabî nuştî û belgefîlmî amade kerdî.

Mesela ma vajê kirmanckî (zazakî) mirena. Yew eşkeno ewja ra vengê xo berz bikero:

-Wa bimiro, mi rê çi?!

Mesela heme ene wa. Mi rê çi?

Dinya de bi hezaran, se hezaran merdimî veyşan û teyşanê. Yew eşkeno ewja ra veng bido:

-Mi rê çi?

Bi mîlyonan tûtê kurdan estê û ê tûtî serê erdê xo de nêşkenê bi ziwanê xo derse bivînê, nêşkenê mekteban de bi ziwanê xo biwanê û binisunê. Wexto ke ti eney biyarê ziwan, mimkûn û henî goş nêdê to, henî reyna vajê:

-Mi rê çi?

Erê, heme mesela tiya de qedêna: Mi rê çi?

A rast mesela zehf zelal a: Ene mesela meselaya hîskerdişî ya. Jo hîs nekero merdim nêşkeno bi zor vajo fermo hîs bike. Merdim bi zor nêşkeno verê merdiman biaçarno.

Mesela ti qet ziwanê xo hîs nêkenê, ti vanê “Ziwan amûrê dayiş û girewtişîyo, ez wazena bi îngilîzî bidî û bigîrî” û ti ana dewam kenê. A çaxî hendî ziwanê to meydan ra wedarêno û ziwanê îngilîzî kuno şûney ê.

Wexto ke ti ziwanê xo hîs nêkerê ti te ra hes zî nêkenê. Ti zor nêdanê xo ke ê raver berê, bi ê binusnê, biwanê û xeberî bidê. Ti hîs nêkerê ti bi ê tûtanê xo dir nêdanê û nêgînê, ti ziwan nêmojnenê ro înan. Heta enka to ew ziwan zanawo la to nêşixulnawo, la tutê to go nêzanê zî. Çimkî to nênawito înan.

Ha, ger ti ziwanê xo hîs bikerê, açaxî çi hewce bikero ti kenê. Ti kede zî danê, roj û şewan zî qeybî ê xerc kenê.

Verî heme çî, ma mecbûrê ziwanê xo hîs bikerê çimkî ew ziwanê ma wo. Ay diyinan çi rê ma ziwanê xo vinîkerê? Çirê ma nêwazin tûtê ma zî pê bimûsê? Ma tûtê ma netenî ziwanêk, di ziwanan, bi hîrê-çar ziwanan bizanê go çi înan ra kemî bibo? Bela eks înan rê zî muhîm o ke çende ziwanan bizanê.

Hîs, erê gere ma hîs bikerê. Kirmanckî, kurmancî, soranî û zaravayê bînî, heme ê ma yê. Yê ke enî zaravayan bikişê zî ma yê, ê ke eniyan raver berê zî ma yê.

Di heme çî de hîskerdin muhîm o. Merdimê ma hepsan de yê, şarê ma feqîr o, dîrokey ma xerepnenê… Qeybî enî heme çiyan hîskerdin muhîm o. Ti hîs bikerê yew reye vernî to de wa, ti hîs nêkerê reyeke bîne vernî to de wa…

Axir hîs, hîskerdin muhîm o. De kamî hîs kerd, kamî nêkerd… Bi zor nêbeno… Ma hîs bikerê zî nêkerê zî dinya dewrê xo de geyrena…