Îstîfa çekuyê ke bi erebî ya. Maneya xo, jo xo bi xo dest kar ra verado. Di serdemê modernî de, bi taybetî welatanê modernan de îstîfa zehf yena xebetnayîşî, welatê tepiya mendê yê zey Tirkîya, Rojhilato Mîyanîn de îstîfa zêde çinî ya. Meseleya ma ya ewroy îstîfa wa.
Fûtbol de îstîfa
Me mîyanê cihane de fûtbolî de zehf rastê îstîfayan yenê. Di tîmanê fûtbolî yê welatanê dinya de bi taybetî teknîk dîrektorî wexto ke bi ser nêkunê îstîfa kenê. Welatanê Ewropa de eno awa îstîfa esta, la en zehf zî Tirkîya de wa. Tirkîya de her serêkey futbolî de, tenê Lîgo Super de belkî des teknîk dîrektorî îstîfa kenê û ca bedelnenê.
Îngilistan de îstîfa
Welatê Ewropa de heme anayê, eke weçînayîş de partîyê înan ser nêkewa, serekê partîyan îstîfa kenê. Ê îstîfa zî zey rûmetî vînenê. Xala balkêşe Îngilistan de wa. Îngilistan de Partî Mihafezekar û Partîya Karkeran (PK), di partî her welat reyra benê. Di serey 1997’inan de Tony Blair zey Serokê Partîya Karkeran bî Serokwezîrê Îngilistanî. Blair 10 serrî serokwezîrî xo dewam kerd û 2007’inan de kursî xo teslîmê Gordon Brownî kerd. Brown wexto di serey 2010’inan de di weçînayîş de bi ser nêkewt îstîfa kerd. A çaxî ra nat PK nêbiya îqdîtar. Ed Miliband hame cay Brownî, la 2015’inan de nêşka weçîyanîş de bêro îqtîdar û ê zî îstîfa kerd. Jeremy Bernard Corbyn hame cay cê û bî serekê PK’î, heta 2020’inan ê zî nêşka PK’î bikero îqtîdar û îstîfa kerd. Emsar Keir stamer bîyo Serekê Partîya Karkeran.
Tirkîya de îstîfa
Îngilistan de mesela ana wa la Tirkîya de away bîna. CHP xo zey partî çep û karkeran mocneno ra. Kemal Kiliçdaroglu di 22’yê gulama 2010’î de hame cay Deniz Baykalî. Referandûmî zî têde nizdê des weçînayîşan de Kiliçdaroglu têk şî, nêşka partî xo bikero îqtîdar la reyna zî serê karê xo de wo û îstîfa nekeno.
Îstîfayê Bîlgenî
Ma çi rê serê ene mesela de vindertî? Semedê Hemşaredarê Qersî Ayhan Bîlgenî. Bîlgen merdimêke zanawo. Roja 25’ê Êlûna 2020’inan Şaredar Bîlgen û dewrê 20 rêveberê verî û enkay ê HDP’î hamey tepişnayîşî. Dimay heftey ke Bîlgenî bi parêzeranê xo dir xebere şirawite teber; “Egir ez bêrî girotişî ez o hepis de kitabê xo yê 3’inan binisnî. Ger bêrî veredayîşî û heta a çaxî hema kayûm nêşirawitbo serê Şaredarî Qersî, ez o şaredarî ra îstîfa bikerî û ez o karê koperatîfî dewam bikera ke eno kar zî qasê karê şaredarîye muhîm o. Heme partî têdir eşkenê pîrekêke weçînê, Qers ene joy heq keno.” Dewlete ke waştêne qayûm bişrawa serê şaredarî ene xeberey îstîfa ser tepişnayîşê înan dewam kerd û roja bîn Hemşaredara Qersî Şevin Alacaye zî mîyan de Encumenê Meclisey Qersî yê HDP’î û rêveberê bînî yê HDP’î zî girotî bin çiman. La îstîfayê Bîlgenî zey hemleyêk muhîm veng da. Rî dewlete baştir mocna dinya. Helbet rojo ene nişte hamî niştişî Bîlgen û rêveberê bînî hamey girotişî û ê şirawitî hepis, belkî qayûm zî bişrawê Qers la hemley îstîfa hemleyêk muhîm bî.
Heta Tirkîya û welatê tepîya mendê de meselay “îstîfayan” baş nêro famkerdişî, heta merdimî bi desan serran serê enû kursî de rûşê ê welatî nêbenê demokratîk û raver nêşinê.
