Weşanxaneya Rûpel ê ku navenda wê Almanya ye, berhemên dîroka kurd, wêjeyên kurdî û ferhengên bi zaravayên kurdî çap dike.
Weşanxanyê bi pirtûkên xwe yên kurdî ku beriya demekê çap kiribû, dîsa bal kişandiye bûyerên dîrokî û wêjeyên kurdî.
Le Monde Diplomatique Kurdî
Kovara Le Monde Diplomatique piştî demeke dirêj wê dîsa dest bi weşana xwe bike. Weşanxaneyê beriya niha beşek ji gotarên bi kurdî yên di vê rojnameyê de hatine nivîsandin weke pirtûk çap kiribû û navê pirtûkê jî kiribû ’Gotarên Redaksîyona Kurdî’.
Weşanxaneya Rûpelê piştî cildê 1’em ê pirtûka “Gotarên Redaksiyona Kurdî” niha jî cilda 2’yem ê pirtûkê çap kiriye.
Le Monde Diplomatique Kurdî ku li ser hev 48 hejmar derketine, 30 ji wan matbû yên mayî dijital in. Wek tê zanîn ji sedî 75’ê kovarê wergerên Le Monde Diplomatîque a fransî ne, ji sedî 25’ê mayî jî ji alî redaksiyona kurdî dihat nivîsîn an jî ji hin niviskarên kurdî dihat xwestin. Ev pirtûka di destê we de ji wan gotarên ku redaksiyona kurdî bi xwe amade kirine yan jî siparîş dane, pêk tê. Gotarên wê piranî li ser bûyerên rojane yên dema xwe ne.
Arşîva Bîra Kurdan 1
Arşîva Bîra Kurdan, ji 17 gotarên dûr û dirêj ên li ser pirsa kurd û Kurdistanê ne ku ji arşîva Le Monde Diplomatique a fransî hatine hilbijartin, pêk tê. Ev gotar ji bo kurdî ji alî endamên redaksiyon û wergerên Le Monde Diplomatique ya kurdî hatine wergerandin.
Gotarên têde li ser mijara kurdî ya ji salên 60’î heta salên 80’î ne. Gotarên gelek nivîskar û lêkolînerên bi nav û deng ên wek Jean Pierre Viennet, Chris Kutschera, Anna Helena Ghasemlou, Elizabeth Picard, Christiane Moore, Kendal Nezan û hîn gelekên din di vê pirtûkê de cih digirin.
Heftê Salên Usivê Qurzî
“Heftê Salên Usivê Qurzî” pirtûkeke bîranînan e. Munzur Çemî jiyana Usivê Qurzî ji devê wî bi kirmanckiya (zazakiya) wî nivîsiye. Ev pirtûk cara pêşîn di 1992’yan de li Stockholmê hatiye weşandin û di babeta xwe de xebateka herî pêşîn e. Pirtûk li gor kronolojiya jiyana Usivî hatiye nivîsîn û duwazdeh qisim e.
Di qisma yekem de behsa qewm û merivên Usivî, gundên nêzîk û eșîrên wê mintiqeyê dike. Li vir, li ser pevçûn û nakokiyên gundî û eșîrên Dêrsimî yên salên 1920-30’î gelek melumat hene. Qismê duyem yê pirtûkê li ser jenosîda Dêrsimê ye. Usiv bi xwe di nav van hedîseyan de bûye. Ҫend caran ji mirinê xilas bûye. Bi ҫavên xwe beşek ji jenosîdê dîtiye. Wekî nimûne li ser mala Bertal Efendî wanî dibêje: “… [Wan]Bertal Efendî li Vilê Kewlî kuşt, ji malbata wî şêst û şeş kes jî li Hîra Gewre qir kirin. (…) Jixwe ji mala Bertal Efendî sê keҫ[ên wî] xilas bûn. Ew jî zewicandî bûn loma xilas bûn. Ji wan yek dayika Dr. Şivanî, yanî Saît Kirmizitoprak bû.” Ew di vî beşê pirtûkê de dûr û dirêj behsa tade, zilm, kuştin û talankirinên dewletê, behsa têkiliyên kurdan di nav xwe de û psîkolojiya kurdan a wê demê dike.
Edebiyata Devkî ya Kirmanckî (Zazakî) ya Herêma Sêwregê
Ev xebata ku Kafur Seçîlmek ê sêwregî amade kiriye, têde gelek berhemên edebiyata devkî ya kirmanckî (zazakî) ya herêma Sêwregê yên wek lorîk, manî, mamik, tiştanok, stran û dûrik, çîrok, efsane, pêkenîn, gotinên pêşiyan, îdyom, dua û nifir cih digire.
Nivîskarî van berhemên xwe li cihê ku berhevkirine her wiha qeyd jî kirine, nivisandine û tesnîf kirine, di derheqê cureyên wan a edebî de jî agahdarî daye û hin caran jî tehlîla wan kiriye.
Mala Xwedê
Di her civatekê de bi destpêka derketina rojname û kovaran re, her wiha kovar û rojnameyên mîzahî jî dest bi weşanê kirine. Lê ya kurdî pir dereng dest pê kiriye.
Mahmûd Lewendî jî yek ji wan nivîskaran e ku di 1985’an de bi navê Mîrkut yekem kovara mîzahî derxistiye.
Wî di wê kovarê de gelek pêkenîn jî belav kirine, piştre di kovarên cihê cihê de gelek nivîsên mîzahî û pêkenîn belav kirine. Û ji wan pêkenînan ku nêzîkî 300 pêkenîn in, ev pirtûk; Mala Xwedê, hatiye amadekirin.
Pêkenînên di vê pirtûkê de yên ji derveyî civata kurdî, piranîya wan ji zimanên xerîb, wek fransî, swêdî, erebî û tirkî hatine girtin û adabteyî kurdî bûne.
Mamoste Nûjen jî ji bo gelek pêkenînan karîkatur çêkirine da ku bêtir bala xwendevanan bikişîne.
Nameyên Nûredîn Zaza
Ev nameyên Nûredîn Zaza (1919-1988) ku wî ji Hoşeng Sebrî û Hemreş Reşo re şandine, dema ku meriv dixwîne meriv dibîne ku Nûredin Zaza wek siyasetmedar û ronakbîrekî kurd çiqas giringî daye xebata di her warî de ya ji bo kurd û Kurdistanê û ziman û çanda kurdî.
Bi weşandina van nameyan meriv aliyekî jiyana Nûredîn Zaza ya ji salên şêstî heta salên nodî nas dike. Meriv di van nameyan de dibîne ku Nûredîn Zaza çiqasî ji bo ziman û çanda kurdî xebitiye.
Pirtûk ji alî Mahmûd Lewendî û Nedîm Baran hatiye amadekirin û 273 rûpel e, ji sê beşan pêk tê.
