• Netewêk bi ziwan û kulturê xo yeno şinasnayene. Labelê çi heyfo ke kirmanckî verê tehlukeyê vindîbîyayîşî de yo. Hemsereka Med-Derî Mîne Karakaşe daye zanayene ke se ra 40ê Amedî kirmancan ra pê yeno, labelê kirmanckî rê eleqe nîna nîşandayene

Dayîş û girewtişê mabenê şaran, fikir û yewbînan ra fehmkerdişê şaranê cîya-cîyayan bi ziwan mumkun beno. Netewêk bi ziwan û kulturê xo yeno şinasnayene. Her ziwan bi şarê xo û her şar zî bi ziwanê xo yeno naskerdiş. Komel aver şêro ziwanê merdimî zî aver şono û dewlemend beno. Eke ziwan neslanê neweyan reyde nêro qiseykerdene do no ziwanê ercîyaye bikewo ripelanê vindîbîyayeyan û neteweyêk winasî nêro zanayene. Ganî seba ciwîyayîşê ziwanê kirmanckî ke hetê UNESCOyî ra gîrîyayo lîsteya ziwananê ke binê tehlukeyê vîndîbîyayîşî de yê xebat bêrî kerdene. No het de xebata tewr muhîm û esasî zî her hetê cuye de qiseykerdiş û cuyekerdişê ziwanî ya. Seba cuyayîşê ziwanê kirmanckî û heme ziwananê ke verê çinbîyayîşî de yî, ganî heme dayîş û herînayîşê merdimî bi ziwanê xo bibo. Derheqê babete de Hemsereka komeleya ziwanî Med-Derî Mîne Karakaşe qisey kerde

Hemsereka Med-Derî Mîne Karakaşe destpêkê qiseykerdişê xo de wina va: “Badê vetişê Qerarnameyê Hukmê Qanûbî (KHK) Kurdî-Der ame padayene û Med-Der ame awankerdene. 3 serrî yo ke ma binê nameyê Med-Derî de perwerdeyîyê ziwanê kurdî danî. Nika bi 3 zarawayan perwerdeyê ziwanê kurdî yeno dayene. Kurmancî, kirmanckî û soranî. Kursê ma ê soranî hema newe dest pêkerd. Ma mîyanê yew serrî de 23 polan akerde. Nê polan ra tewr zêde kurmancî bî. Tena 2 sinifê ma yê kirmanckî abîyî. Sinifêk beşê yewin û sinifo bîn zî beşê diyîn o.”

Verê tehlukeyê vindîbîyayîşî de yo

Karakaşe dewamê qiseykerdişê xo de bale ante rewşa kirmanckî ser û wina dewam kerde: “Rewşa 23 sinifan ra zî dîyara ke eleqeya ke kurmancî rê yena nîşandayene kirmanckî rê nîna nîşandayene. Se ra 40ê Amedî kirmancan ra pê yeno. Kirmanckî rê eleqe nîna nîşandayene. Hewldayîşê ma tewr zêde serê kirmanckî de yo. Ma hewl danî ke kirmanckî zî bîyarî merheleya kurmancî ke bêro qiseykerdene û wendene. Çimkî kirmanckî verê tehlukeyê vindîbîyayîşî de yo. Asîmîlasyonêk zêde serê ziwanê kurdî de esto û taybet zî serê kirmanckî de. Seba vindînêbîyayîşê no ziwanî, ganî ziwan neslanê neweyan reyde bêro qiseykerdene. Ma veng danî ciwanan ke seba tewrbîyayîşê dersanê kirmanckî muracatanê xo bikerî û ziwan her hetê komelî de qisey bikerî ke ziwan ganî bibo û bicuyo. Ganî kurmanc zî kirmanckî bonder bibî. ganî herema ke wirdî zarawa tede yenî qiseykerdene de wirdî zarawa zî bêrî zanayene. Vindîbîyayîşê zarawayêk çîyêko tay nîno. Ewta de netewêk vindî beno.”

Ziwan verê çinbîyayîşî de yo

Karakaşe qiseykerdişê xo yê peyênan de seba averberdişê ziwanî pêşnîyazan kerde û û va: “Seba averberdişê ziwanê ma, ganî ziwan bibo ziwanê perwerdeyî. Ziwano ke nêbo ziwanê perwerdeyî aye ziwan timî verê çinbîyayîşî de yo û asîmîlasyonî reyde rî bi rî bimano. Ganî ma bi ziwanê xo perwerde bidî domananê xo û heme keyeyan de ziwanê dayîke bêro qiseykerdene.”

Wa yewî bêra awankerdene

Karakaşe tewr peynî bale ante Kombîyayîşê Tora Ziwan û Kulturî ke rojanê verênan de ame viraştene ser û înan va: “Tora Ziwan û Kulturî ame awankerdene. Qasê 300 kesî tewrê no kombîyayîşî bî. Rayîrberîyêk ke 23 kesan ra pê yeno ameye awankerdene. Qerarê pêroyî ameyî girewtene û qerarê awankerdişê yewîya neteweyî ame dayene. Seba ke ziwan fermî bibo gamêk ame eştene. Hedefê tore oyo ke yewîya neteweyî bêra awankerdene.”