“Ya Xizir’e Tozikê

Tenga ma de birese

Ya tija homete

Avê can û roy de

Way û biray de

Ded û derezay de

Xal û warezay de

Dar û kemerî de

Vergê yavanî de

Dime kî mayê neçarî de…”

Mineta virenan ya kî hona kesî ke bi zonê xo minite kenê niya destcikena. Her roj, her sodir û san niya minete kerdene qomê Dêrsim, pîlanê ma. Vatis o bî ke royê dar û ber, asmen û hard, awe û adir kî esto. Coka; darî ternî nêamene birnayene, adir bi awa nêamene wesanayene.

Îtîqat, zon û zagon pêro piya est biyayena jû qomî. Qesê ”Her was koka xo ser royeno” hîn tol nêamo vatene. Dêrsim de kî îtîqatê Raya Haqî gorê royê xo yeno ra ziwan. Sanika her koyî, her dalike, her çem esto. Her jiyare jû mineta. Jû sembola. Pêro jûbîne rê giredayiyî. Eke sima bi tarix, bi zon û kulturê şariya kaykerd, vurna, o waxt endî o qom ke jê viren nênora xo ser. Çend reyî zulumkaran est hardê Dewreşî ser, çend reyî talan bî, însonî surgun bî, qirkerdene ra verdî. Qeyta nêqediya na zilm. Ewro endi teyna însonî nê, awe û çemî nê, koyan ra heta jiyaran binê tenga de pîl de rê. Pêrone rê gûne wayir bêro vejiyayene. Hama en jede kî jiyar û diyaranê hardê Dewreşî rê wayirene gûne bibo. Ewro talanê Çimeyanê Munzurî de bara her kesî esta. Eke Çewres Çimeyî bêrê ra zon kam ci zoneno ma rê savatene. Hama bizoneme ke endi jiyare kî ma ra herediyî. Jiyare ke honde bimbarek bî çitur ameyî na hal, çinay rê virniya na talan, na zilm, na asîmîlasyon nêame guretene.

Îtîqatê Raya Haqî de jiyarî, misayiv û kewrayînî zaf bimbarekî. Cayê xo estî. Her jûyê xo ciya ciya serrê bi serrê werte ra dariyayî we. Teyna jiyarê ke namê xo pêro minetan de yeno ra zon iyê mendî. Endî nê jiyarê ke bi ray û olaxanê ciya ciyayan yenê xirave kerdene, demê xo yê peyende rê.

Kam kî raya xo gina dewan rind zonenê. Dêrsim de her dewêk de ya jû jiyare ya kî jû nisange est bî. Nê nisangiyi ver bi jiyaran bî. Kesî ke besenêkerdene şerê Jiyare ser- Kemerê Duzgin Bawayî, çileyanê xo nisangê dewa xo de bi mineta Duzgin Bawayî fişteneraci. Kes destê xo nêestenê dar û kemeranê nisangeyî rê. Eke raya sima dormê jû dewe ra raverd, kemerê ke koka jû dare de ardiye pêser vejiyenê virniya mordemî. O waxt desinde vatene naca nisange yo.

Wertê jû serrî de Kemerê Duzgin Bawayî de ronayena jû heykela piya pêrodayişî de pîl dest cikerd. Dime ra Gola Xizir Bûyere de têhet amayisî de têwerte, vurnayisî namê jiyarê. Serva ke îtîqatî Raya Haqî raştiya xo ra dur bikuyo, hukumat dest ra çik ke yeno bi mixenetî tayî kesana keno. En peyniye de kî Çimeyê Munzur Bawayî bî talan. Xora nayî ra avê çik biyo yênan kî niyan ra zon.  Teyna werte hîre asman de hîre cayî bimbarek, hîre jiyarê ke namê xo tim zonê qome de ro bî hedefe na zilm, na asîmîlasyon, na talan. Kemerê Duzgin, mekanê Duzgin mekena de jiyargeyo, mordem ave nayî biyaro ra xo vîrrî. Çinay rê teyna serva fetelayis ya ki binê namê turîzmî de raştiya Kemerê Bimbarek yena vurnayene. Virende kam kî şiyene Kemerê Duzgin Bawayî postalê xo vetene hîn warway vejiyene cor.

Nika Çimeyanê Munzurî de her kemera ke hurendiya xo ra lewîna dezê de pîla. Xo ra serranê peyenan werte duyê adir de mend bî Çewreş Çimeyî, nika ke bi kepçeyan û dozeran kewtî ûca. Cayê bimbarek verê çimanê her kesî de, verê çimanê ma de talan kenê. Koyê Munzurî ra heta Çimeyanê Munzurî endî jiyarê ma kî binê bandora hukumatî de rê. Bara qomê ma kî, bara ma pêrone na talan de esta. Mordem çitur mekanê îtîqatê xo rê wayir nêvejiyo. Xora bi serran xeylê jiyar-diyarî bi bombeyan rijiyayî ya kî binê bendawan de mendî. Dêrsim de teyna xoza nêna talan kerdene, jû zon, jû îtîqat, jû kultur talan beno.

Dêrsim bê jiyaran, bê Çimeyanê Munzurî, Kemerê Duzgin Bawayî nêbeno. Îtîqatê Reya Haqî bê jiyar, bê Pîr û Ana’yan nêbeno. Eke meste sayekerdena madenan pêro hereme de dest pêkerd nê serva minite jû jiyare nê kî serva simitene awa de zelal maneno. Ma ebi xo qiymete hardê xo nêzonê, cirê wayir nêvejiyamî, hukumat kî bi kepçe û dozeranê xo ewro jiyaranê ma keno xirave… Tenê vinderîme xo de niyaderîme, çinay rê honde raya xo ra, raştiya xo ra, îtîqatê xo dur kewtîme.

”Ya bimbarekê sodirî, to ma rê bî comerdiye, na tenge ra jiyaranê ma bixelesne…”