17 Eylül, Salı - 2024

Gösterilecek bir içerik yok

Alik û Fatike

Nuştox Alî Aydin Çîçekî herêma Gimgimî ra xeylêk estanikî dayî arê û çap kerdî. Înan ra yew "Alik û Fatike" ya.

Beno nibeno zemanê ju Alik beno, ju Fatike bena. Rojê maya dîna mirena. Maya dîna mirena pîyê dîna zewejîno, ju dêmarîye ano nîna ser. Na cinîke jî domanê xo benê. Rojê Alik beno vere çêver de ronîne weno, qilancike ena vana:

-Piranekî, xeberekî.

Fatike jî vana:

-Alik, hela piranê ci de na vana çi?

Alik vano:

-Tooo! Ez nano zutika daye qa mi werd a mende! Vano “Ez ronîne nidano ci.”

Fatike vana:

-Lê lo hela hebê bide ci na m ara vana çi?

Fatike piranê Alik a cêna dana qilancike. Qilancike wena, vana:

-Ju manga şima est a, şorê qoçê daye berz kerîne her çî tede est o, xo rê burînê. Dêmarîya şima çîyê nêdana şima. Nono welin dana şima, nonê bînî jî pojena dana domananê xo.

Vanê:

-Tamam.

Nê şonê qoçê manga kenê berz ke, heya her çî tede est o, xo rê cênê wenê. Xo rê cênê wenê, roje henî, dide hênî nê rind goşt cênê.

Na dolima na cinîke vana:

-Ez nono welin dano nîna, nono pak pojeno dano domananê xo domanê mi qey goşt nicênê ê qey nîya goşt cênê?

Rojê na dêmarîya nê domana lajê xo tey ruşnena, vana:

-Nîna de şo vere dawarî hela nê çi wenê?

Layik vano:

-Tamam.

Layik tekneno domana de şono vere dawarî. Layik şono, nata erzenê bota erzenê wa mero. Se kenê-nikenê no layik nîna ra nivisîno axirî tê (tey) çate nivînenê layikî ra vanê:

-Ma qoçê manga kenîme çerz çî-mî tede est o, ma xo rê wenîme to jî ma de bure meşo çê de maya xo ra mevaje!

Layik vano:

-Tamam.

Qoçê manga kenê berz her çî tede est o, nîşenê ro pîya nonê xo wenê, xo rind kenê mird. Qoçê manga reyna nanê ser teknenê şonê. Beno şan na cinîke ken-nikena laj ci ra nivano. Laj ci ra nivano di-hîrê rojî maneno ana na dolime çêna xo kena teme, çêna xo tey ruşnena.

Na çêneke ana-bena nê na çêneke ra her çî vanê. Na çêneka nimendayaye êna çê resnena maya xo vana:

-Dayê, qoçê manga kerdo berz her çî tede der o. Ma non-mon werd reyna qoçê manga na ra ser. Vana, “Her çî tede der o!”

Waxt kuno ortê na cinîke xo nana ra niweşîye. Xo nana niweşîye, nono kakij pojena kena nê kîştanê xo vana:

-Parsîyê mi dejenê, kîştê mi dejenê. Vana “Mi berê zîyare ser.”

No mêrdê naye cêno şono zîyare ser. Beno zîyare ser na vana:

-Gere to manga bore mi rê qurban kere!

Mêrik vilê xo keno çewt vano:

-Ez na manga se qurban kerî?

Vana:

-Nê, çarê çîn o, to manga bore kena qurban!

Îndî mêrik vengê xo birneno cinîke cêno ano çê.

Nê domanî xebere cênê, danê pira şonê dormê manga de berbenê. Manga êna ra zon vana:

-Nika ke ez sare birno ê goştê mi wenê, şima jî astikanê min ê girsa başqê arê de hurdîya başqê arê de. Ê hurdî kulî benê pere, ê girsî jî şima rê benê qinc-kolî, xo rê xo ra dê.

Pî ano manga sare birneno. Xo rê ê goşt wenê nê jî şonê astikanê manga kenê top cênê benê. Ê qijî kulî bênê pere ê girsî benê kincî. Kincî benê zaf xo rê danê xo ra, eyaqabîya kenê pay, qaytê keyfê xo kenê.

Na Fatike jî henî rindeka henî vaje. Fatike ana verê virazena oncena serê xo, porê xo kena binê. Milet kulî ci ra vano.

-Fatika keçele, Fatika keçele!

Keçele keçele ha keçele.

Dewa dîna de jî layik beno. Rojê na şona çê dîna. Layik qaytê ruçikê na çêneke keno keçel a, rindek nîya. Layik maya xo ra vano:

-Dayê mi rê govika poje ez xo rê şono xebetîno. Milet ha wo şono î jî şono xebetîno.

Maya ana ci rê govika pojena, na jî şona verde nîşena ro, na jî govika pojena. Waxto ke govika pojena nîştane bêçika xo ra vejena kena zere govika qijkeke cor de nana rê govika ser.

No layik nonê xo cêno tekneno şono xebetîno. Beno peroj nîşenê ro non wenê. No jî govikanê xo vejeno ke bûro a govika qijkeke keno letê nîştanê ha wo tede. Nîştanê cêno qaytê ci keno vano:

-No çi nîştanê wo? Naye zerre kerda mi.

Karî caverdano, miletî ra vano:

-Zerê mi dejeno, ez şono.

Tekneno êno çê. Waxto ke no layik şono tever na çêneke ê verî xo ser ra nana ro, por verdana ra. Henî rindeka ke henî vaje. Eke layik ke êno remena ê verî oncena serê xo, serê xo pîşena onca bena Fatika keçele. Layik êno Fate keçel a, qayîl nîyo qaytê ci kero.

Rojê dewe de veyve beno no layik tekneno şono veyve. Na Fatike jî xo rê zere der a, nîşena ro. Milet ke şono veyve na jî şona verî sere xo ra vejêna. Kincanê rindeka ana dana xo ra, eyaqabîya kena pay teknena şona govende de kuna destê ê layikî. Waxto ke kuna destê layikî, layik vano:

-Na Fatike nîya, na hela kam a?

Govende kay kenê na rew vejîna govende ra vana:

-Ez şorî çê, wa tewr nê mezanê ke ez şîyo govende.

Lerz kena hevitan ra solê xu yo ju çamure ra şono, raya ser ra guneno wara. Na teknena êna, solî nîyana.

No layik dima daye remeno êno raştê ci beno, nê solî, gondirî cêno keno destê xo vano:

-Ez nê gondirî biçarnî no ninga kamî rê bibo ez gere ke aye bicêrî.

No dano piro êno çê. Êno çê ke çêneke onca ê kincê kanî de xo ra, serê xo jî reyna hênî sisîk o. No vano:

-Nê, na nîya. A ke ame kewte govende se rindeke bîye, porê xo jî derg bî. Na nîya!

No ê solî cêno çarneno. Xêlê nata-bota çarneno êno verê çê pîyê Fatike. Maya Fatike ke layikî vînena vana:

-No solê çêna min o.

No vano:

-Ma beme kenîme ninge, eke şî ninga çêna to ê çêna tu yo.

Na nê layikî bena solî kena ninga çêneke. Solî kena ninga çêneke nişono ninga çêneke. Na çêneke maya xo ra vana:

-Nê solî rey jî bide a çêneke, hela pay kero no sol daye rê beno?

Na dêmarîya Fatike zana sol şono ninga Fatike ra. Niwazena bêro biko ninga çêneke. Waxto ke layik vano, îndî mecbur bena kena ninga çêneke. Seke kena ninge, ninga daye rê beno. Çêneke cêno êno. No zere ra vejîno na çêneke kincanê rindeka dana xo ra, no layik ke êno zere na onca keçel a.

No layik rojê piro peyîno. Eke şono xo dano we qayt keno naye porê xo verda xo ser, keçele xo da we. Kincekî rindekî dayî xo ra hênî bîya rindek ke zê aşme û rojî veşena. No cayê xo ra vejîno êno virane fîno pira, vano:

-Ti qey nîya kena?

Vana:

-Xo ra.

Vano:

-Ez qayt keno ke ti zerreserdin a.

Vana:

-Nê.

Vano:

-Ez qaytê halê to keno serê to rut o, ti pîsin a. Ez êno xo dano we ti kincê rindî de xo ra, bena rindeke. Ez êno to bena keçel, bena pîs. Vano, “No jî nîştanê tu yo, to no qey kerdo govike?”

Vana:

-Zerra mi kewta to mi no nîştane kerdo govike ke to bizane ke ez to ra hez keno.

No na çêneke xo rê cêno, ano veyvê xu yê daye keno. De ê şî miradê xo, Heq miradê to bikero.

Çime: Beno Nêbeno: Estanikê (Şanikê) Herêma Gimgimî, Arêkerdox: Alî Aydin Çîçek, Avesta, Stenbol, 2023, rr. 92-95.

Alik û Fatike

Nuştox Alî Aydin Çîçekî herêma Gimgimî ra xeylêk estanikî dayî arê û çap kerdî. Înan ra yew "Alik û Fatike" ya.

Beno nibeno zemanê ju Alik beno, ju Fatike bena. Rojê maya dîna mirena. Maya dîna mirena pîyê dîna zewejîno, ju dêmarîye ano nîna ser. Na cinîke jî domanê xo benê. Rojê Alik beno vere çêver de ronîne weno, qilancike ena vana:

-Piranekî, xeberekî.

Fatike jî vana:

-Alik, hela piranê ci de na vana çi?

Alik vano:

-Tooo! Ez nano zutika daye qa mi werd a mende! Vano “Ez ronîne nidano ci.”

Fatike vana:

-Lê lo hela hebê bide ci na m ara vana çi?

Fatike piranê Alik a cêna dana qilancike. Qilancike wena, vana:

-Ju manga şima est a, şorê qoçê daye berz kerîne her çî tede est o, xo rê burînê. Dêmarîya şima çîyê nêdana şima. Nono welin dana şima, nonê bînî jî pojena dana domananê xo.

Vanê:

-Tamam.

Nê şonê qoçê manga kenê berz ke, heya her çî tede est o, xo rê cênê wenê. Xo rê cênê wenê, roje henî, dide hênî nê rind goşt cênê.

Na dolima na cinîke vana:

-Ez nono welin dano nîna, nono pak pojeno dano domananê xo domanê mi qey goşt nicênê ê qey nîya goşt cênê?

Rojê na dêmarîya nê domana lajê xo tey ruşnena, vana:

-Nîna de şo vere dawarî hela nê çi wenê?

Layik vano:

-Tamam.

Layik tekneno domana de şono vere dawarî. Layik şono, nata erzenê bota erzenê wa mero. Se kenê-nikenê no layik nîna ra nivisîno axirî tê (tey) çate nivînenê layikî ra vanê:

-Ma qoçê manga kenîme çerz çî-mî tede est o, ma xo rê wenîme to jî ma de bure meşo çê de maya xo ra mevaje!

Layik vano:

-Tamam.

Qoçê manga kenê berz her çî tede est o, nîşenê ro pîya nonê xo wenê, xo rind kenê mird. Qoçê manga reyna nanê ser teknenê şonê. Beno şan na cinîke ken-nikena laj ci ra nivano. Laj ci ra nivano di-hîrê rojî maneno ana na dolime çêna xo kena teme, çêna xo tey ruşnena.

Na çêneke ana-bena nê na çêneke ra her çî vanê. Na çêneka nimendayaye êna çê resnena maya xo vana:

-Dayê, qoçê manga kerdo berz her çî tede der o. Ma non-mon werd reyna qoçê manga na ra ser. Vana, “Her çî tede der o!”

Waxt kuno ortê na cinîke xo nana ra niweşîye. Xo nana niweşîye, nono kakij pojena kena nê kîştanê xo vana:

-Parsîyê mi dejenê, kîştê mi dejenê. Vana “Mi berê zîyare ser.”

No mêrdê naye cêno şono zîyare ser. Beno zîyare ser na vana:

-Gere to manga bore mi rê qurban kere!

Mêrik vilê xo keno çewt vano:

-Ez na manga se qurban kerî?

Vana:

-Nê, çarê çîn o, to manga bore kena qurban!

Îndî mêrik vengê xo birneno cinîke cêno ano çê.

Nê domanî xebere cênê, danê pira şonê dormê manga de berbenê. Manga êna ra zon vana:

-Nika ke ez sare birno ê goştê mi wenê, şima jî astikanê min ê girsa başqê arê de hurdîya başqê arê de. Ê hurdî kulî benê pere, ê girsî jî şima rê benê qinc-kolî, xo rê xo ra dê.

Pî ano manga sare birneno. Xo rê ê goşt wenê nê jî şonê astikanê manga kenê top cênê benê. Ê qijî kulî bênê pere ê girsî benê kincî. Kincî benê zaf xo rê danê xo ra, eyaqabîya kenê pay, qaytê keyfê xo kenê.

Na Fatike jî henî rindeka henî vaje. Fatike ana verê virazena oncena serê xo, porê xo kena binê. Milet kulî ci ra vano.

-Fatika keçele, Fatika keçele!

Keçele keçele ha keçele.

Dewa dîna de jî layik beno. Rojê na şona çê dîna. Layik qaytê ruçikê na çêneke keno keçel a, rindek nîya. Layik maya xo ra vano:

-Dayê mi rê govika poje ez xo rê şono xebetîno. Milet ha wo şono î jî şono xebetîno.

Maya ana ci rê govika pojena, na jî şona verde nîşena ro, na jî govika pojena. Waxto ke govika pojena nîştane bêçika xo ra vejena kena zere govika qijkeke cor de nana rê govika ser.

No layik nonê xo cêno tekneno şono xebetîno. Beno peroj nîşenê ro non wenê. No jî govikanê xo vejeno ke bûro a govika qijkeke keno letê nîştanê ha wo tede. Nîştanê cêno qaytê ci keno vano:

-No çi nîştanê wo? Naye zerre kerda mi.

Karî caverdano, miletî ra vano:

-Zerê mi dejeno, ez şono.

Tekneno êno çê. Waxto ke no layik şono tever na çêneke ê verî xo ser ra nana ro, por verdana ra. Henî rindeka ke henî vaje. Eke layik ke êno remena ê verî oncena serê xo, serê xo pîşena onca bena Fatika keçele. Layik êno Fate keçel a, qayîl nîyo qaytê ci kero.

Rojê dewe de veyve beno no layik tekneno şono veyve. Na Fatike jî xo rê zere der a, nîşena ro. Milet ke şono veyve na jî şona verî sere xo ra vejêna. Kincanê rindeka ana dana xo ra, eyaqabîya kena pay teknena şona govende de kuna destê ê layikî. Waxto ke kuna destê layikî, layik vano:

-Na Fatike nîya, na hela kam a?

Govende kay kenê na rew vejîna govende ra vana:

-Ez şorî çê, wa tewr nê mezanê ke ez şîyo govende.

Lerz kena hevitan ra solê xu yo ju çamure ra şono, raya ser ra guneno wara. Na teknena êna, solî nîyana.

No layik dima daye remeno êno raştê ci beno, nê solî, gondirî cêno keno destê xo vano:

-Ez nê gondirî biçarnî no ninga kamî rê bibo ez gere ke aye bicêrî.

No dano piro êno çê. Êno çê ke çêneke onca ê kincê kanî de xo ra, serê xo jî reyna hênî sisîk o. No vano:

-Nê, na nîya. A ke ame kewte govende se rindeke bîye, porê xo jî derg bî. Na nîya!

No ê solî cêno çarneno. Xêlê nata-bota çarneno êno verê çê pîyê Fatike. Maya Fatike ke layikî vînena vana:

-No solê çêna min o.

No vano:

-Ma beme kenîme ninge, eke şî ninga çêna to ê çêna tu yo.

Na nê layikî bena solî kena ninga çêneke. Solî kena ninga çêneke nişono ninga çêneke. Na çêneke maya xo ra vana:

-Nê solî rey jî bide a çêneke, hela pay kero no sol daye rê beno?

Na dêmarîya Fatike zana sol şono ninga Fatike ra. Niwazena bêro biko ninga çêneke. Waxto ke layik vano, îndî mecbur bena kena ninga çêneke. Seke kena ninge, ninga daye rê beno. Çêneke cêno êno. No zere ra vejîno na çêneke kincanê rindeka dana xo ra, no layik ke êno zere na onca keçel a.

No layik rojê piro peyîno. Eke şono xo dano we qayt keno naye porê xo verda xo ser, keçele xo da we. Kincekî rindekî dayî xo ra hênî bîya rindek ke zê aşme û rojî veşena. No cayê xo ra vejîno êno virane fîno pira, vano:

-Ti qey nîya kena?

Vana:

-Xo ra.

Vano:

-Ez qayt keno ke ti zerreserdin a.

Vana:

-Nê.

Vano:

-Ez qaytê halê to keno serê to rut o, ti pîsin a. Ez êno xo dano we ti kincê rindî de xo ra, bena rindeke. Ez êno to bena keçel, bena pîs. Vano, “No jî nîştanê tu yo, to no qey kerdo govike?”

Vana:

-Zerra mi kewta to mi no nîştane kerdo govike ke to bizane ke ez to ra hez keno.

No na çêneke xo rê cêno, ano veyvê xu yê daye keno. De ê şî miradê xo, Heq miradê to bikero.

Çime: Beno Nêbeno: Estanikê (Şanikê) Herêma Gimgimî, Arêkerdox: Alî Aydin Çîçek, Avesta, Stenbol, 2023, rr. 92-95.