8 Mayıs, Çarşamba - 2024

Gösterilecek bir içerik yok

Kurdistan de kayê şerê lêşinî

  Weçînayîşê herêmî psîkolojîyê kleptokratan xeribna. Erdogan şerî ra “haware” wazeno. Seba ke Başûrê Kurdistanî îşxal bikero her bazirganîyêka lêşine keno.

Seke zanîyeno weçînayîşê 31ê adare ra dima Tirkîya û Kurdistan de rewşa pêroyî vurîyaye. Êdî îqtîdarê AKP-MHPyî “serdest” nîyo. Înan lapata şarî werde. Nê rojan weşîya înan a psîkolojîye qet baş nêasena. Hem Erdogan hem zî Bahçelî her roje vera dînamîkanê welatperest, sosyalîst û demokratan ziwanêkê “hêrişkarî” xebitnenê. Tewr zîyade Bahçelîyî vat ke her çî weçînayîş nîyo, na dewlete weçînayîşan de nêronîyaye. Yanî îradeyê şarî bîle nêşinasneno. Bêguman vatişê Bahçelî esasî vatişê Erdoganî yo. Çike o hertim axayîya mifteyê Erdoganî keno.

Îqtîdarê Erdoganî yanî îqtîdarê heramîyan û dizdan weçînayîş ra dima problemê ontolojîkî reyde ameyo têrî. Seraya “kleptokratî” êdî nêeşkena estbîyayîşê xo bidomno. Çike ekonomî cor ra heta cêr serobin bîya. Girseyî mîyanê xizanîye de ciwîyenê. Roje bi roje enflasyon berz beno. Fîyatê berheman bi destê dezgehanê dewleta tirkan nênê vindarnayene. Hetêk ra zî deynê Tirkîya yê teberî kêmî-zêde bîyo 600 mîlyar dolar. Bankaya Merkezî nêeşkena îstîqrarê fîyatî awan bikero, çike rezervê aye kêmek 65 mîlyar dolar ê. Yew zî mîyanê yew serre de ganî hukmatê Erdoganî fekafek 230 mîyar dolar deyn bido. Gama ke merdim nê parametreyan ano pêser, fikrîyeno ke emrê îqtîdarê Erdoganî zêde derg nîyo.

Îqtîdarê AKP-MHPyî seba ke “hişê” şarî bibedilno, nê rojan hewcedarê şer û pêkewtişî yo. Her rejîmo otorîter xora wina yo. Şer seba înan ge-ge “xelisnayox” beno. Erdogan planê hêrişkerdişê Başûrê Kurdistanî keno. Bi nê hawayî îdareyê Bagdadî û PDK ra hetkarîye wazeno. Eke mabênê terefan de peymana asayîşî bêro îmzekerdene, o wext hukmatê Bagdadî do îstîxbarat peyda bikero û îşxalê Tirkîya do rewa bikero. Heta nika îdareyê Bagdadî fikrîyêne ke zerreyê Iraqî de xeylêk baregehê Tirkîya est ê û estbîyayîşê înan huqûqî nîyo. Nê semedî ra waştêne ke na mesela bêro Neteweyanê Yewbîyayeyan.

Rayîrê Raverşîyayîşî

Peymana asayîşî de yew zî babeta Rayîrê Raverşîyayîşî est a. Seke zanîyeno goreyê planî no rayîr kendawa Basrayî ra dest pêkeno û heta Tirkîya şino. Texmînî malbîyayîşê nê rayîrî 20 mîlyar dolar o. Fîrmayê tirkan zî wazenê nê projeyî de ca bigêrê. Bi kilmî hesabê “rantî” kenê. Xora Erdogan û dormeyê ci de hertim “fetîşîzmê rantî” est o. Erdê Kurdistanî çimanê seraya Erdoganî de “baregehê rantî” yo. Coka şeran keno û bi hêzanê bînan hemkarîye virazeno.

Reftarê PDKyî

Şerî de pozîsyonê PDKyî zî zaf “balkêş” o. Erdogan şino Hêwler û kurdan ra seba hêrişê vera kurdan hetkarîye wazeno. PDK ewro têkoşînê azadîye rê îxanetê girdî keno. Na partî têna bi “bêrayîrîye” eleqedar bena. Bêguman PDK binê bandora keyeyê Berzanîyan de yo. Tarîxê nê keyeyî de yew merdim est o. Nameyê ci Şêx Abdulselam Berzanî yo. Serra 1907î ra heta 1914î Başûrê Kurdistanî de seba statuyê kurdan xoverayîşêko bêhempa kerd. Hem vera îqtîdarê Abdulhamîdê II. hem zî vera îdareyê Îttîhat û Terakkî zanîyê xo nêronayî. Artêşa tirke zî vera ey teda kerde. Şêx Abdulselam Berzanî seba ke xo bixelisno, şî Rojawanê Kurdistanî û keyeyê Sofî Abdullahî de ca girewt. Gama ke Şêx û merdimê ci rakewtêne, Sofî Abdullahî ê teslîmê tirkan kerdî. Dima ra ame berdene ver bi Mûsil. No dem Mûsil bi destê Walî Suleyman Nazîfî ameyêne îdarekerdene. Nazîfî derheqê Şêxî de mehkemeya viraşte daye kerdene. Axirê Şêx Abdulselam Berzanî ame dardekerdene. Ganî merdim bizano ke Suleyman Nazîf eslê xo ra amedij bî û lajê Saîd Paşayî bî. Saîd Paşa zî kurd bî. Yanî di kurdan azadîya Kurdistanî rê îxanet kerdbî. Ewro keyeyê Berzanîyan rayîrê Şêx Abdulselam Berzanî nê, rayîrê Sofî Abdullah û Suleyman Nazîfî taqîp keno.

Kurdistan de kayê şerê lêşinî

  Weçînayîşê herêmî psîkolojîyê kleptokratan xeribna. Erdogan şerî ra “haware” wazeno. Seba ke Başûrê Kurdistanî îşxal bikero her bazirganîyêka lêşine keno.

Seke zanîyeno weçînayîşê 31ê adare ra dima Tirkîya û Kurdistan de rewşa pêroyî vurîyaye. Êdî îqtîdarê AKP-MHPyî “serdest” nîyo. Înan lapata şarî werde. Nê rojan weşîya înan a psîkolojîye qet baş nêasena. Hem Erdogan hem zî Bahçelî her roje vera dînamîkanê welatperest, sosyalîst û demokratan ziwanêkê “hêrişkarî” xebitnenê. Tewr zîyade Bahçelîyî vat ke her çî weçînayîş nîyo, na dewlete weçînayîşan de nêronîyaye. Yanî îradeyê şarî bîle nêşinasneno. Bêguman vatişê Bahçelî esasî vatişê Erdoganî yo. Çike o hertim axayîya mifteyê Erdoganî keno.

Îqtîdarê Erdoganî yanî îqtîdarê heramîyan û dizdan weçînayîş ra dima problemê ontolojîkî reyde ameyo têrî. Seraya “kleptokratî” êdî nêeşkena estbîyayîşê xo bidomno. Çike ekonomî cor ra heta cêr serobin bîya. Girseyî mîyanê xizanîye de ciwîyenê. Roje bi roje enflasyon berz beno. Fîyatê berheman bi destê dezgehanê dewleta tirkan nênê vindarnayene. Hetêk ra zî deynê Tirkîya yê teberî kêmî-zêde bîyo 600 mîlyar dolar. Bankaya Merkezî nêeşkena îstîqrarê fîyatî awan bikero, çike rezervê aye kêmek 65 mîlyar dolar ê. Yew zî mîyanê yew serre de ganî hukmatê Erdoganî fekafek 230 mîyar dolar deyn bido. Gama ke merdim nê parametreyan ano pêser, fikrîyeno ke emrê îqtîdarê Erdoganî zêde derg nîyo.

Îqtîdarê AKP-MHPyî seba ke “hişê” şarî bibedilno, nê rojan hewcedarê şer û pêkewtişî yo. Her rejîmo otorîter xora wina yo. Şer seba înan ge-ge “xelisnayox” beno. Erdogan planê hêrişkerdişê Başûrê Kurdistanî keno. Bi nê hawayî îdareyê Bagdadî û PDK ra hetkarîye wazeno. Eke mabênê terefan de peymana asayîşî bêro îmzekerdene, o wext hukmatê Bagdadî do îstîxbarat peyda bikero û îşxalê Tirkîya do rewa bikero. Heta nika îdareyê Bagdadî fikrîyêne ke zerreyê Iraqî de xeylêk baregehê Tirkîya est ê û estbîyayîşê înan huqûqî nîyo. Nê semedî ra waştêne ke na mesela bêro Neteweyanê Yewbîyayeyan.

Rayîrê Raverşîyayîşî

Peymana asayîşî de yew zî babeta Rayîrê Raverşîyayîşî est a. Seke zanîyeno goreyê planî no rayîr kendawa Basrayî ra dest pêkeno û heta Tirkîya şino. Texmînî malbîyayîşê nê rayîrî 20 mîlyar dolar o. Fîrmayê tirkan zî wazenê nê projeyî de ca bigêrê. Bi kilmî hesabê “rantî” kenê. Xora Erdogan û dormeyê ci de hertim “fetîşîzmê rantî” est o. Erdê Kurdistanî çimanê seraya Erdoganî de “baregehê rantî” yo. Coka şeran keno û bi hêzanê bînan hemkarîye virazeno.

Reftarê PDKyî

Şerî de pozîsyonê PDKyî zî zaf “balkêş” o. Erdogan şino Hêwler û kurdan ra seba hêrişê vera kurdan hetkarîye wazeno. PDK ewro têkoşînê azadîye rê îxanetê girdî keno. Na partî têna bi “bêrayîrîye” eleqedar bena. Bêguman PDK binê bandora keyeyê Berzanîyan de yo. Tarîxê nê keyeyî de yew merdim est o. Nameyê ci Şêx Abdulselam Berzanî yo. Serra 1907î ra heta 1914î Başûrê Kurdistanî de seba statuyê kurdan xoverayîşêko bêhempa kerd. Hem vera îqtîdarê Abdulhamîdê II. hem zî vera îdareyê Îttîhat û Terakkî zanîyê xo nêronayî. Artêşa tirke zî vera ey teda kerde. Şêx Abdulselam Berzanî seba ke xo bixelisno, şî Rojawanê Kurdistanî û keyeyê Sofî Abdullahî de ca girewt. Gama ke Şêx û merdimê ci rakewtêne, Sofî Abdullahî ê teslîmê tirkan kerdî. Dima ra ame berdene ver bi Mûsil. No dem Mûsil bi destê Walî Suleyman Nazîfî ameyêne îdarekerdene. Nazîfî derheqê Şêxî de mehkemeya viraşte daye kerdene. Axirê Şêx Abdulselam Berzanî ame dardekerdene. Ganî merdim bizano ke Suleyman Nazîf eslê xo ra amedij bî û lajê Saîd Paşayî bî. Saîd Paşa zî kurd bî. Yanî di kurdan azadîya Kurdistanî rê îxanet kerdbî. Ewro keyeyê Berzanîyan rayîrê Şêx Abdulselam Berzanî nê, rayîrê Sofî Abdullah û Suleyman Nazîfî taqîp keno.