Dewleta tirke vera kurdan çi ke dest ra yeno kena. Hetêk ra muwazeneyê ekolojîkî yê Kurdistanî xeripnena, hetêkê bînî ra ziwanê kurdî ser o teda kena. Eynî wextî de konseranê hunermendan qedexe kena. Xerza nê kerdişan pê qeyûman muşterekanê şarê kurdî tirawena.
Bitaybetî aşmanê peyênan de bajaranê Bakurê Kurdistanî de derheqê rotişê milkanê şaredarîyan de xeylêk xeberî yenê kerdene. Qeyûmê ke bi destê Erdoganî ameyî tayînkerdene roje bi roje peynîya muşterekanê şaredarîyan anê. Ê ravurîyayîşê wayîrîye anê ca.
Ersaya 563 donime ameye rotene
Kerdişanê qeyûman ra yew Şaredarîya Rezanî de qewimîya. Rixmo ke Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP) ra Zeyat Ceylanî peynîya weçînitişanê Adara 2019î de serkewtbî, Heyetê Weçînitişî yê Berzî (YSK) ci rê mezbeta nêdaybî. Herinda ey de Partîya Edalet û Raverşîyayîşî (AKP) ra Huseyîn Beyoglu sey qeyûmî ame tayînkerdene. Nê rojan şaredarîye de skandalêk eşkera bî. Ajansê Mezopotamya ra goreyê xebera Mujdat Canî Şaredarîya Rezanî ersaya Wezîrîya Dorme, Bajarvanîye û Vurîyayîşê Îklîmî rota terefgiranê xo. Ersaya 563 donime bi bahaneya raverşîyayîşê qeza û îstîhdamî ameye rotene. Qerarê rotişî rixmo ke endamanê meclîsî yê HDPyî red kerd, bi rayanê endamanê meclîsî yê AKPyî ame qebûlkerdene.
Xebatkarê îtfaîya hetkar kerd
Bêusulîya winayêne qezaya Licê ya Amedî de qewimîyaye. Uca de 3ê Adara 2020î de hemşaredarê HDPyî Tarik Mercan û Rûken Yilmaz wezîfe ra ameyî girewtene. Herinda înan de nika qeyûm Muhammed Evlîce ronişte yo. Bêusulîyê Evlîceyî nêqedînê. Goreyê zanayîşî yo ke bi destê Tarik Mercanî dîyayo Evlîceyî xebatkarê îtfaîya yo ke Anqara de xebitîyayêne, ardo û xo rê hetkar kerdo. Hetkarê ey Abdulkadîr Saribay Xarpêt ra yo. Qeyûm Muhammed Evlîce her karê xo bi şîrketanê ke Xarpêt ra yê keno. Ey tayê ersa û kargehê şaredarîye rotê terefgiranê xo yê Xarpêtijan. Çarçewa rotişê kargehan Tarik Mercan wina qisey keno: “Qeyûm wazeno pêro kargehan biroşo, la nêeşkeno girewtoxî bivîno. Rixmo ke qîymetê pîyaseyê kargehan 1 mîlyon 200 hezarî lîra yo, qeyûmî kargehêk 750 hezarî lîra ra rot. No zî mojneno ke ê bi hawayêkê keyfî kargehan roşenê.”
Qeyûm Mêrdînî roşeno
Şaredarîyanê Kurdistanî de talan û milkkerdişê terefgiran bajarê Merdînî de zî yeno dîyayene. Weçînitişê 2019î ra tepîya qeyûmo verên Mustafa Yaman reyna ame wezîfekerdene. Qeyûmî xora demê xo yê yewinî de xeylê neberdbarê şaredarîya Mêrdinî rotîbî. Ey demê diyinî de zî na polîtîkaya talanî rê dewam kerd. Verî qezaya Artuklu de 18 neberdbarî vejîyayî rotene, dima Mîdyad de 3 û reyna Artuklu de 9 neberdbarî vejîyaybî rotene. Wina aseno ke qeyûm wazeno pêro Mêrdînî biroşo.
