30 Nisan, Salı - 2024

Gösterilecek bir içerik yok

Kam çira çawişê pisporî şevekneno!

Kamo

Yew kênaya heştês serrîye întîxar kena û rojnameger nê qewimîyayîşî ser xebere virazena û resena belgeyanê destê keyeyê kênaye. La polîs naye ser nê rojnamegere tepişeno û îfadeyê ci gêno. Rastîya xebere nêperseno, delîlanê xebere nêperseno. Derheqê qewimîyayîşî de, seba ke tehqîqat bikero zanayîşan ra nêgêreno û persa winasîye perseno; to çira(qey) na xebere viraşte û medyaya sosyale de pare kerde!?.

Derheqê tecawiz û barbarîya leşkeran de ez do qal bika la aye ra ver ez wazena na babete ser bivinda.

Merdim ke hetê hiqûq yan zî bi tarifê qanûnê bingehînî biewno ci ganî wina bibo; yew kênaye întîxar kerda, yew rojnamegere no qewimîyayîşî ser xebere viraşta û dest de belgeyî estê. Ewlehîya herême yan zî dozger seba ke tehqîqat bikero nê rojnamegere de têkilîye nano ro û  zanayîş yan zî belgeyê ke destê ey de yê ci ra wazeno û bi no qeyde dawa gêno xo dest. La nimûneyê corî musneno ma ke bêhiqûqîye û bêqanûnîye welatê Kurdan de qet nêna nimitene û sazîyê dewlete û kesê ke girêdayîyê sazîyanê dewlete yê bi bêhiqûqîye, bêqanûnîye enê şeveknayene û vera şarê herême hertim enê pawitene. Na mesela mesela ewroyî nîya seserre yo ke no sîstem wina ameyo ramitene.

Hamza Aksût yew cigêrayox û nuştox o û eslê xo de Tirk o. Yew roportaj de derheqê terteleyê Dêrsimî de eynî wina vano: “Ez raştê tayê malûmatan ameya û goreyê nê malûmatan bê leşkeran şaro sivîl zî seba ke qetlîam de ca bigîro û hedkarîya leşkeran bikero şîyo Dêrsim û qirkerdiş de rolê nê milîsan zî şenik nîyo. Terteleyî ra biserran aver derheqê şarê Dêrsimî de raporî ameyê nuştene û nê raporan de -seba ke Elewîyê- derheqê şarê Dêrsimî de çiyê zaf ecêbî ameyê nuştene û bi nê raporan şarê tayê hereman û leşkerî ameyê pirkerdene û qetlê Dêrsimijan ameyo helal kerdene. Leşker û nê milîsan bi nê kîn û qerezî cinî-camêrd-doman, xort û azebî bi hewayêko wahşîyane qir kerdê.”

Ha kiştena Î.E. bo ha tecawizkarîya Çawişo Pispor Musa Orhanî bo, seserra ke na xete ser bihezaran doliman qewimîyayîşê winasîyî ameyê dîyayene û her dolime zî refleksê dewlete qet nêvurîyo.

Wexto ke quwet û hukmê xo eşkîyo ci maxdurî bêveng verdayê û seba ke newe ra reyna eynî çiyî bikerê verê tecawizkar û nêheqan ameyo akerdene û maxdûrî bi kiştêne û tersî ameyê bêveng kerdene.

Yew hiqûq û yew dewlete bifikirîye ke yew çawişo pispor ê dewlete tecawizê yew kênaye keno û vîst roje rehîn gêno. Bado kênaye gerre kena la çawiş nêno tepiştene û senî ke qet çiyêk nêbîyo şono wezîfeyê xo ser. Kênaye bêçaretîye ra întîxar kena û şar bi zorê xo, medyaya sosyale ser şono qewimîyayîşî ser û çawişê pisporî yê dewlete dano tepiştene.

Yanê dewlete nêwazena çawişî bitepişa û bierza hepis, çunke çiyo ke kerdo seba dewlete zaf tabîî û normal o. Çunke wina perwerde daya ci. Bi mantiqê camerdîye tifang daya dest û vata ganî ma do şarê na herême bîyarê bi çok û hêz û pîrozîya dewlete ci rê bidê qebulkerdene. Bi nê esasan o kerda leşker û herême de wezîfe daya ci.

Kolonyalîstî, her hetê dinyaye de her wext bi eynî metodan şîyê şarê herême ser û welatê ê şarî talan kerdê, cinî û kênayê ê şarî seba ke sey namusê înan dîyê waştê ke bikerê qilêrin û bi no qeyde hem hetê bawerî, hem hetê psîkolojî ra waştê ke şarê herême bîyarê rê çok û hukim û quwet-hêzê şarî çine bikerê.

Tîya de çiyo muhîm refleksê şarî yo. No qewimîyayîş de zî ma dî ke şar ke şoro ser, zexm vindero û peyser ke game nêerzo eşkeno nêheq, zalim û tecawizkaran rê dinya bikero tarî û verê ci bigîro.

Hiqûqê înan, qanûnê înan seba rindî û başîya ma nîyê, hiqûq û qanûnê înan hiqûq û qanûnê kolonyalîzmî yê û sîstemê înan rê xizmetê kenê. Şarê bindestî ancax bi xoverdayîşêko komelkî û wayîrê heqa xo vejîyanêne eşkenê xo bipawê û payan ser o bivindê.

Rastîya ke vejîya meydan wina ya: no qewimîyayîş de, yew eqrebayê yan zî nasê çawişê pisporî ey nêşevekneno, sîstem bi xo, bi destê mahkeme û dozgerî keno ke ey bişevekno.

Naveroka berê
Naveroka ya piştî vê

Kam çira çawişê pisporî şevekneno!

Kamo

Yew kênaya heştês serrîye întîxar kena û rojnameger nê qewimîyayîşî ser xebere virazena û resena belgeyanê destê keyeyê kênaye. La polîs naye ser nê rojnamegere tepişeno û îfadeyê ci gêno. Rastîya xebere nêperseno, delîlanê xebere nêperseno. Derheqê qewimîyayîşî de, seba ke tehqîqat bikero zanayîşan ra nêgêreno û persa winasîye perseno; to çira(qey) na xebere viraşte û medyaya sosyale de pare kerde!?.

Derheqê tecawiz û barbarîya leşkeran de ez do qal bika la aye ra ver ez wazena na babete ser bivinda.

Merdim ke hetê hiqûq yan zî bi tarifê qanûnê bingehînî biewno ci ganî wina bibo; yew kênaye întîxar kerda, yew rojnamegere no qewimîyayîşî ser xebere viraşta û dest de belgeyî estê. Ewlehîya herême yan zî dozger seba ke tehqîqat bikero nê rojnamegere de têkilîye nano ro û  zanayîş yan zî belgeyê ke destê ey de yê ci ra wazeno û bi no qeyde dawa gêno xo dest. La nimûneyê corî musneno ma ke bêhiqûqîye û bêqanûnîye welatê Kurdan de qet nêna nimitene û sazîyê dewlete û kesê ke girêdayîyê sazîyanê dewlete yê bi bêhiqûqîye, bêqanûnîye enê şeveknayene û vera şarê herême hertim enê pawitene. Na mesela mesela ewroyî nîya seserre yo ke no sîstem wina ameyo ramitene.

Hamza Aksût yew cigêrayox û nuştox o û eslê xo de Tirk o. Yew roportaj de derheqê terteleyê Dêrsimî de eynî wina vano: “Ez raştê tayê malûmatan ameya û goreyê nê malûmatan bê leşkeran şaro sivîl zî seba ke qetlîam de ca bigîro û hedkarîya leşkeran bikero şîyo Dêrsim û qirkerdiş de rolê nê milîsan zî şenik nîyo. Terteleyî ra biserran aver derheqê şarê Dêrsimî de raporî ameyê nuştene û nê raporan de -seba ke Elewîyê- derheqê şarê Dêrsimî de çiyê zaf ecêbî ameyê nuştene û bi nê raporan şarê tayê hereman û leşkerî ameyê pirkerdene û qetlê Dêrsimijan ameyo helal kerdene. Leşker û nê milîsan bi nê kîn û qerezî cinî-camêrd-doman, xort û azebî bi hewayêko wahşîyane qir kerdê.”

Ha kiştena Î.E. bo ha tecawizkarîya Çawişo Pispor Musa Orhanî bo, seserra ke na xete ser bihezaran doliman qewimîyayîşê winasîyî ameyê dîyayene û her dolime zî refleksê dewlete qet nêvurîyo.

Wexto ke quwet û hukmê xo eşkîyo ci maxdurî bêveng verdayê û seba ke newe ra reyna eynî çiyî bikerê verê tecawizkar û nêheqan ameyo akerdene û maxdûrî bi kiştêne û tersî ameyê bêveng kerdene.

Yew hiqûq û yew dewlete bifikirîye ke yew çawişo pispor ê dewlete tecawizê yew kênaye keno û vîst roje rehîn gêno. Bado kênaye gerre kena la çawiş nêno tepiştene û senî ke qet çiyêk nêbîyo şono wezîfeyê xo ser. Kênaye bêçaretîye ra întîxar kena û şar bi zorê xo, medyaya sosyale ser şono qewimîyayîşî ser û çawişê pisporî yê dewlete dano tepiştene.

Yanê dewlete nêwazena çawişî bitepişa û bierza hepis, çunke çiyo ke kerdo seba dewlete zaf tabîî û normal o. Çunke wina perwerde daya ci. Bi mantiqê camerdîye tifang daya dest û vata ganî ma do şarê na herême bîyarê bi çok û hêz û pîrozîya dewlete ci rê bidê qebulkerdene. Bi nê esasan o kerda leşker û herême de wezîfe daya ci.

Kolonyalîstî, her hetê dinyaye de her wext bi eynî metodan şîyê şarê herême ser û welatê ê şarî talan kerdê, cinî û kênayê ê şarî seba ke sey namusê înan dîyê waştê ke bikerê qilêrin û bi no qeyde hem hetê bawerî, hem hetê psîkolojî ra waştê ke şarê herême bîyarê rê çok û hukim û quwet-hêzê şarî çine bikerê.

Tîya de çiyo muhîm refleksê şarî yo. No qewimîyayîş de zî ma dî ke şar ke şoro ser, zexm vindero û peyser ke game nêerzo eşkeno nêheq, zalim û tecawizkaran rê dinya bikero tarî û verê ci bigîro.

Hiqûqê înan, qanûnê înan seba rindî û başîya ma nîyê, hiqûq û qanûnê înan hiqûq û qanûnê kolonyalîzmî yê û sîstemê înan rê xizmetê kenê. Şarê bindestî ancax bi xoverdayîşêko komelkî û wayîrê heqa xo vejîyanêne eşkenê xo bipawê û payan ser o bivindê.

Rastîya ke vejîya meydan wina ya: no qewimîyayîş de, yew eqrebayê yan zî nasê çawişê pisporî ey nêşevekneno, sîstem bi xo, bi destê mahkeme û dozgerî keno ke ey bişevekno.

Naveroka berê
Naveroka ya piştî vê