Rejîmê Erdoganî naye ra 10 serrî verî Parkê Gezî de raştê xoverdayîşêkê girdî ame. Ciwan, kokim, cinîye, elewî, sosyalîst, tirk, kurd ûsn. tede şarê Stenbolî vejîya raşteyê Taksîmî û vera polîtîkaya talankere ya hukmatê Erdoganî xo ver da. Keştîya Erdoganî a hele awe girewte. Nê serranê peyênan na keştîya dizdan û hîlekaran sanîyena ra.
Gama ke partîya Erdoganî AKP serra 2002î de ame îqtîdar, armancê xo yê sereke awankerdişê demokrasî û peydakerdişê heqanê merdiman nêbî. Erdoganî xeylêk sozê girdî dayî. Ey vatêne ke o do Tirkîya cikewo Yewîya Ewropa. Ey vatêne ke o do persa kurde çareser bikero. Ey vatêne ke o do xizanîye û bêrayirîye biqedîno. Nika her çî zelal o ke nê sozê Erdoganî pêro vernîya vayî de sey “zelikê simerî” perayî. Xora merdimî wina pawitêne. Çike partîya Erdoganî esasî partîya sermayedaran a. Ê sermayedarê çimvêşanî serra 2002î de ameyî îqtîdar û înan dest pê diznayîşî kerd. Înan her çî sey hacetî şuxilna. Şar hem pur kerd hem zî rut kerd. Butçe û xezîna ameyî tarûmar kerdene. Bi nê hawayî hukmatê Erdoganî prosesê xomalîkerdişî lez kerd û maldarê newîyî pîl kerdî. Mal û milkê nê sinifî her serre zêdîya. Seba cinî, doman, xoza û bindestan hîna tehlukeyin bî. Êdî armancê xo yo sereke “kolonîzekerdiş” bî.
Leşkergeha Topçu
Serra 2013î de hêrişê neolîberalî yê AKPyî û sermayedaranê ci zêdîyayî. Na rey merkezê Stenbolî de cayo ke merdimî tede hewa girewtêne û xo aresnayêne, yanî Parkê Gezî raştê hêrişê neolîberalîzmî amebî. Burjuwazî û serekê ci Erdoganî waşt nê parkî wedarno û uca de “Leşkergeha Topçu” awan bikero. Labelê armanco sereke no bî. Xora Erdoganî Sibate 2013 de vat ke na awanîye têna sey leşkergehe do nêbêro xebitnayene. Ey vat ke leteyêkê awanîye de merkezê dayîş-girewtişî (AVM) do bibo. Yanî rîpêşê hukmatê Erdoganî ginabî waro. Raşteyê Taksîmî de “pêserardişê servetî” amebî armanckerdene.
Sirri Sureyya Onder
Çarçewa polîtîkaya talankerdoxe de 28ê gulana 2013yî de şewe makînayanê karî hetê Dîvan Hotelî de dest pê rijnayîşê dêsî û qilaynayîşê daran kerd. No dem endamanê Komeleya Parkê Gezî ya Taksîmî baxçeyêkê çayî de kombîyayîş kerd û seba astengkerdişê xebatanê rijnayîşî medyaya sosyale de venga şarî da. Dima ra tayê aktîvîstan cayê parkî de xeymî ronayî û ceribna ke rijnayîşî asteng bikerê. Roja bîne yanî 29ê gulane serê sibayî park de sixletîya şarî zêdîyaye. Rixmê protestoyan rijnayîş û qilaynayîşê daran dewam kerd. Dima ra parlamenterê Partîya Aştîye û Demokrasî (BDP) Sirri Sureyya Onder ame Parkê Gezî. Tîya de vat ke “ez parlamenterê nê daran a zî” û xo eşt vernîya dozeran. Bi nê hawayî xebatê rijnayîşî egle bîyî.
Erdogan game peyser nêerzeno
Seba ke xebatê rijnayîşî newe ra dest pê nêkerê, aktîvîstî park de xeyman de mendî. Saete bi saete park de sixletîya şarî zêdîyaye. Pêro Tirkîya û Kurdistan de zî tesîrê şarî kerd. Hukmatê Erdoganî game peyser nêeştêne. Na çarçewa de serokwezîr Erdoganî eşkerayîyêka winayêne kerde: “Tayê dormeyî yenê Parkê Gezî de protestoyan kenê. Şima se kenê bikerê. Ma bira xo daya û ma do na leşkergehe virazê.”
Xoverdayîş serkewte bî
Bi “fermanê” Erdoganî polîso tirk newe re têgêra. Park de gazê îsotî şuxilna û sixletîye axme kerde. Mabênê çalakîvanan û polîsî de alozîye çend rojî dewam kerd. 1ê hezîrane de polîs mecbur mend û peyser vejîya. Nêzdî 2 hewteyî Raşteyê Taksîmî û Parkê Gezî destê çalakîvanan de mend. Nê rojan şaristananê bînan de zî pêkewtişî qewimîyayî. Xoverdayîşê Hezîrane teqrîben 20 rojî dewam kerd. Nêzdî 4 mîlyon kesî tewrê çalakîyan bîyî. Têna şaristanê Bayburtî eleqedar nêbî. Wextê serebûtan de yew polîs tede heşt kesî şîyî rehmet. Teqrîben 10 hezar kesî dirbetin bîyî. Peynî de xoverdayoxan qezenç kerd û Parkê Gezî de Leşkerhega Topçu nêameye viraştene. Darî û heywanî resayî azadîya xo. Êdî Parkê Gezî sembolê têkoşînî bî.
