Komara Tirkîya, di seserra xo de ya. 24’ê Temûze seserra Peymana Lozane ke sînorê ewroyînîy êy dewleta tirke ameyê dîyarkerdene, 29’ê Citmenge de zî seserra awanbîyişê Komare ya. Na seserre her hetî ra seserrêka tarî, gunîyîn û seserra qetlîaman a. Şerrê Xelasîye yê Komara Tirkîya esasanê biratîya şaran sero, vera îşgalkeran ame dayene. Danezana Mîsaq-i Mîllî ke hikumatê Tirkîya fekê xo de kenê benîşt, di raştîye de sînoranê tirkan û Kurdan dîyar kena. La raştîye badê awankerdişê komara tirke bi plana Îngilizan amî verapeykerdene û ewro zê binkeyêka îşgalkerîye bi şaranê Tirkîya dîyena zanayene. Bi na plane esasê awankerdişê netewdewletêka tirke sero, verva şaran, pêvajoya qetlîaman dest pê kerd. Şarêy Ermen, Asûr-Suryan û komêy bînîy amey çinêkerdiş û helênayiş.
Na plane di Vakûrê Kurdistanî de bi serrewedaritişê Şêx Sehîdî, dime ra Terteleya Dêrsime, qetlîamanê Zîlan û Agirî, Îraq, Îran û Sûrîya de zî bi tekoşînêy cîyayan êy şarê Kurdî reyde ribiri mende. Di her çar welatan de zî verva şarê Kurdî, heme awayê qirkerdişan êy sîya û sipêyan amey bikarardene. Heme derrbeyê eskerî êy Tirkîya, bi ferasetê awankerdişê netewdewletêka yewpereye/homojen, vernîgirotişê ro komarêka demokratîke û ferasetê têreyde cuwîyayişê şaran amey pêkardene. Pêhetameyiş û di komarêka demokratîke de têreyde cuwîyayişê şaran tu wextêke nîyame qebûlkerdene. Ney esasî sero komara tirke ro dojehê şar û çandan ame açarnayiş.
Tekoşîna Şarê Kurdî ya verva na pergala qirkere, bi vecîyayişê Têgêrayişê Azadîya Kurdan PKK‘yî ya bi verkêşîya Rayver Ocalanî, kewte qunaxêko newe. 40 serrîy o şerrêko fîîlî dewam keno. Cûntaya eskerî ya 12’ê Îlone zî mîyan de, heme hikumatê Tirkîya êy badê serranê 80’an, bi sozê têkberdişê na tekoşîne amey karî ser. Rixmê heme hetkarî û paştîdayişê hêzanê modernîteya kapîtalîste zî reyna bi na tekoşîne têk şîy. Rayver Ocalan esasê çinêkerdiş û têkberdişê na tekoşîne sero, bi destê nêy hêzan teslîmê dewleta tirke ame kerdene. La nêy hêzîy, di ney hesabê xo de zî têk şîy. Badê serra 2015’ine dewleta tirke û nêy hêzan verva tekoşîna şarê Kurdî, bi nameyê “Plana Çokdayişî”, konseptêko newe yê qirkerdişî da destpêkerdene.
Pergala qeyûmtîye ra heta padayişê sazî û dezgeyan, xerepnayişê bajaran ra heta di binzemînan de veşnayişan, veşnayişê daristanan ra heta talankerdişê xoza, tu raybaza ke verva şarê Kurdî nîyamî bikarardene, nêmende. Reyan di ney 8 serran de sîlahê kîmyewî û taktîk-nukleerî zî mîyan de, heme sîlahêy averkewtey amey bikarardene. Tecrîdê verva Rayver Ocalanî ro tecrîdê mûtlaqî ke di riyê dinya de nimûneyê ey çîn yo, ame açarnayene.
Na plane ke verva xoverdêrîya Têgêrayişê Azadîye bi ser nêkewte, di wareyê aborî, sîyasî û civatî de dewleta tirke viste rewşêka xirabe. Şaranê Tirkîya di tu tarîxêkê komare de ende xizanî û veyşanîy, bêhiqûqî û neheqîy nêdîy. Seba ke şarîy nêşikê vengê xo bivecê, pergala tecrîdî ro hemeyê civatî amî vilakerdene. Destûrnameya esasî amî wedaritiş û vatişê Erdoganî bîy qanûn. Seba xerc û mesrefê şerrî Tirkîya bî mekanê mafya û narko-bazarî. Erdoganî bi vatişê “şima behsê vayîya kîloyêkê balîcanan kenê, agahîya şima fîyetê fişekêke ra est a?” rewşa girane arde ziwan.
Civatê Tirkîya bi şerrê verva şarê Kurdî û bekaya welatî ame bêvengkerdene. La pergalêka winayine ke ro ejderhayî amebî açarnayiş, bi kurdan sînordar nêmende û ro wayirê xo agêra. Ewro civatê Tirkîya zî di bin tecrîdî de yo. Erjêy komare êy perewerdeyîye ra heta laîktîye, orteyî ra yenê wedaritene û pergala “îslamo-faşîzmî” di merîyete de ya. Çapemenîye ra heta roşinvîr û hiqûqnasan, kam ke vengê xo veceno, yeno girotene yan zî bi cezayê sosretan reyde ribiri maneno. Vatişê “Ke ti verva neheqîye bêveng bimanê, do rocêke dore bêro to zî” di pratîkî de newe ra, newe ra xo digarg keno. Erdogan û pergala ey, şaro tirk zî visto mengene. Bi vatişêko bîn, şaro tirk zî ke heta ewro verva zilmê ro ser şarê Kurdî û şarêy bînan vengê xo nêvet, bi heman rewşe reyde ribiri yo.w
Ya balkêşe Rayverê Şarê Kurdî Abdullah Ocalanî, bi serran raver na heşîyarîye kerdebî. Heşîyarîyê Rayver Ocalanî ewro yew bi yew bi ca yenê û ejderhayo ke bi polîtîkayanê şerrê qilêrinî ameyo pîlkerdene, êdî ro domananê xo agêrayo û înan weno. Heke na pergala tecrîdê mûtlaqî ke di şexsê Rayver Ocalanî de ro hemeyê civatî ameya vilakerdene, gamêke raver nêro bipeynîkerdene, do rewşe seba heme şaranê Tirkîya û Kurdistanî zafêrî xirabe ba.
Ney esasî sero, bedêl giran bo zî gere êdî heme şarêy Tirkîya verva pergala tecrîdî vengê xo berz bikerê. Tecrîd êdî tenê persgiraya Kurdan nê, persgiraya heme şaranê Tirkîya yo. Yan do tecrîd bêro bipeynîkerdene û bi Rayver Abdullah Ocalanî reyde pêdîyişîy bêro destpêkerdene, yan zî do rewşe zafêrî xirabe biba û seba heme şaranê Tirkîya cuwîye bibo dojeh.
Bi na wesîla, ez şehîdanê çalakîya pîle ya Roceyê Mergî êy 14’ê Temûze, bi rêzdarî û hurmet bi vîr ana û verva înan beşna xo tewênena.
